KIŞ DİZANTERİSİNE DİKKAT EDELİM !!!

Kış dizanterisi, adından da anlaşılacağı gibi tipik olarak kış aylarında, en yaygın olarak da Kasım’dan Mart’a kadar olan aylar içerisinde ortaya çıkar...

Kış dizanterisi erişkin sığırlarda bol sulu ishal ile seyreden ve ani olarak başlayan sezonsal bir virus hastalığıdır. Kış dizanterisi, adından da anlaşılacağı gibi tipik olarak kış aylarında, en yaygın olarak da Kasım’dan Mart’a kadar olan aylar içerisinde ortaya çıkar. Hastalık hem besi sığırlarında hem de açık sistemde yetiştirilen hayvanlarda gözlemlenebilmektedir. Salgınlar nadiren bir sürü içinde birbirini izleyen yıllarda meydana gelse de, 3-15 yıl aralıklarla da oluşabilir. Kış dizanterisi bir sürü içerisinde çok yüksek oranda ortaya çıkan salgın bir yapı ile karakterizedir.

Hayvanlar genellikle bir gün önce normalken aniden şiddetli sulu ishal ile kırılırlar. Çoğu hayvan öncelikle ishal ortaya çıkmadan yüksek ateş göstermez ancak hasta olmadan az önce vücut sıcaklıkları artar. Ve bu hayvanlar hasta olsa dahi yemeye devam ederler ve mide faaliyetlerini sürdürürler. Fakat süt üretimi genellikle hastalık sırasında %5-30 oranında azalır. Çoğu hayvan ise yaklaşık 3 gün sonra temel destekleyici tedaviler ile sağlıklarına kavuşabilirler.

Ağız yoluyla verilen ilaçların kullanımının hastalığın sürü yoluyla ilerlemesini veya klinik seyrini kısalttığına dair hiçbir kanıt yoktur. Bazı temel sürü idaresi tavsiyeleri sürüdeki diğer hastalıkların azalmasına yardımcı olacağı gibi kış dizanterisini önlemek için de kullanılabilir. Yapılan son çalışmalar deneysel coronavirus aşısının erişkin sığırlarda kış dizanterisine karşı koruma sağlayabileceğini göstermiştir. Bu aşılar buzağılara ağız sütü (kolostrum) yoluyla ek bir bağışıklık sağlanması için buzağılamadan önce gebe sığırlara uygulanmıştır. Bu aşılar tarafından uyarılan bağışıklık yanıtı da anne hayvandaki kış dizanterisini önlemeye yardımcı olabilir.

Rutin gübre kaldırma ve yem veya su kaynaklarının gübre ile kirlenmesini önlemek için temel hijyen koşullarının sağlanmasına odaklanılmalıdır. Gübre taşıma ekipmanı ya yem işlemek için kullanılmamalıdır ya da yemde kullanmadan önce güzel bir şekilde dezenfekte edilmelidir. Son olarak rutin bir şekilde sadece bu hastalık için değil bütün hastalıklar için uygun testlerin yaptırılmasında fayda vardır.